Od ubiegłego miesiąca można śledzić wzmożone działanie oszustów, którzy próbują wyłudzić od nas dane osobowe, a przede wszystkim pieniądze. Dziwne telefony, których numer kierunkowy wskazuje na zagraniczne destynacje, takie jak: Wielka Brytania, Słowenia, a także Hiszpania — otrzymuje coraz więcej Polaków, zwłaszcza tych w wieku emerytalnym. Jak działają oszuści? Z jakich numerów dzwonią? Jaki jest model ich działania?
Metoda oszustwa
Fala podejrzanych połączeń rozpoczęła się na przełomie kwietnia. Część osób otrzymała pierwsze telefony z zagranicznych numerów już w czwartek, 27 marca, inni dopiero we wtorek, 1 kwietnia.
Numery miały kierunkowe wskazujące na Hiszpanię (+34), Słowenię (+386) oraz Wielką Brytanię (+44).
Po odebraniu połączenia najczęściej odtwarzany jest automatyczny komunikat – zazwyczaj z prośbą o nawiązanie kontaktu przez internetowy komunikator (popularny jest WhattsApp). Jeśli damy się na to nabrać, możliwości działania oszustów są różne. Mogą poprosić o przelanie kilkuset złotych w zamian za obietnicę większej kwoty, próbować wyłudzić dane osobowe, a nawet uzyskać dostęp do haseł czy kont bankowych.
Skąd oszuści pozyskują numery kontaktowe?
Oszuści zdobywają numery telefonów z wielu źródeł – od ogłoszeń i publicznie dostępnych baz danych, po te pozyskane nielegalnie, na przykład w wyniku ataków hakerskich na sklepy internetowe. Skradzione dane często trafiają później na sprzedaż w tzw. darknecie.
Co robić w takiej sytuacji?
Jeśli otrzymamy podejrzane połączenie, najważniejsze to nie oddzwaniać. To z całą pewnością nie jest żadna oferta pracy ani pilna sprawa do załatwienia. Nie należy także podawać żadnych danych osobowych, numerów kont czy PESEL-u, ani klikać w żadne linki przesyłane przez nieznajome osoby – nawet jeśli wiadomość wygląda na profesjonalną. Warto pamiętać, że odebranie takiego połączenia, zwłaszcza z zagranicznych numerów, może wiązać się z wyższą opłatą za połączenie.
Choć od jesieni zeszłego roku polscy operatorzy mają możliwość blokowania podejrzanych numerów, którymi posługują się przestępcy, oszuści przenieśli swoje działania za granicę – korzystają z numerów z krajów, gdzie regulacje są mniej restrykcyjne. Nie oznacza to jednak, że całkowicie zrezygnowali z polskich numerów – dlatego warto być czujnym bez względu na kierunkowy.
Dodatkowe rady:
-
Nie zapisuj podejrzanych numerów w telefonie jako kontaktów, by nie odebrać ich przez pomyłkę.
-
Zgłaszaj podejrzane połączenia do swojego operatora – wielu z nich udostępnia specjalne formularze do zgłaszania nadużyć.
-
Zainstaluj aplikację filtrującą połączenia (np. Truecaller lub Hiya) – pomaga ona rozpoznawać znane numery oszustów.
-
Regularnie aktualizuj system operacyjny i aplikacje – to ważne dla bezpieczeństwa urządzenia.
-
Uczul bliskich, zwłaszcza seniorów, którzy częściej padają ofiarą takich oszustw.
Zasada jest prosta: jeśli nie znasz numeru i coś cię niepokoi – nie odbieraj i nie oddzwaniaj.
Jak zweryfikować numer jeszcze przed odebraniem połączenia?
Istnieje wiele stron, za pomocą których możemy zweryfikować niepokojący nas numer, możemy również sami zgłosić go i przestrzec innych. Takie informacje znajdziemy m.in. na stronach: https://www.nieznany-numer.pl/ czy https://weryfikacja-numeru.pl/
Na takich portalach użytkownicy zgłaszają, kto do nich dzwonił i w jakim celu, np. popularne jest dzwonienie w celu zaproponowania kredytu bądź instalacji paneli fotowoltaicznych. Jeśli kilku-kilkunastu użytkowników wskazało dany numer jako potencjalny spam, możemy być niemal pewni, że dzwonił do nas w podobnym celu.