Odpowiednie przygotowanie do wizyty lekarskiej jest bardzo ważne, żeby efektywnie wykorzystać czas na nią przeznaczony, poprawia jakość opieki medycznej i wspiera budowanie pozytywnej relacji lekarz-pacjent. Gdy będziesz odpowiednio przygotowany, lekarz może dzięki temu zaoszczędzić trochę czasu na zbieraniu wywiadu i będzie miał go więcej, by przeznaczyć go na inne kwestiach związanych z Twoim zdrowiem, na przykład na działania skierowane na profilaktykę lub edukację prozdrowotną w zakresie Twoich schorzeń. Jest to cenne szczególnie przy wizytach ambulatoryjnych w ramach publicznej
ochrony zdrowia, gdzie przypadający na jednego pacjenta czas wizyty jest mocno ograniczony i niestety często bywa go za mało, szczególnie dla starszych pacjentów z licznymi dolegliwościami, chorobami przewlekłymi i wieloma przyjmowanymi lekami, co wymaga bardzo wnikliwej analizy danej sytuacji klinicznej celem ustalenia jak najlepszego i równocześnie najbezpieczniejszego postępowania. A za drzwiami gabinetu czekają kolejni, często zniecierpliwieni czasem oczekiwania pacjenci… Oto kilka wskazówek, jak przygotować się do wizyty u lekarza i jak najlepiej z niej skorzystać.
Przygotuj listę stosowanych leków
Kluczowe jest posiadanie zaktualizowanej listy leków, które obecnie przyjmujesz (w tym również leków bez recepty i suplementów diety, które mogą wchodzić w interakcje z lekami). Osoby starsze często zmagają się z wielochorobowością i przyjmują liczne preparaty (tzw. polipragmazja), przepisywane przez różnych specjalistów z różnych placówek medycznych. Pomimo obowiązku prowadzenia elektronizacji dokumentacji medycznej, problemem wciąż pozostaje sprawny przepływ danych pomiędzy placówkami ochrony zdrowia. Jeśli lekarz, który chce przepisać Ci nowy lek, nie będzie wiedział, jakie inne preparaty aktualnie stosujesz, może to prowadzić do groźnych sytuacji. Niebezpieczne może być dublowanie leków zawierających te same substancje czynne (często pod różnymi nazwami handlowymi, co zwiększa ryzyko pomyłki, bo pacjent może nie zorientować się, że przyjmuje dwa te same leki) lub stosowanie leków z tej samej grupy, o podobnym działaniu, które nie powinny być przyjmowane równocześnie. Przykładem mogą być leki przeciwpłytkowe, stosowane m.in. w chorobie niedokrwiennej serca, chorobie niedokrwiennej/miażdżycy tętnic kończyn dolnych lub po udarze niedokrwiennym, które mogą być przepisywane przez lekarzy różnych specjalności. Stosowanie kilku takich preparatów równocześnie może prowadzić do groźnych dla życia krwawień. Kolejnym zagrożeniem są niebezpieczne interakcje między lekami, które mogą wystąpić w wyniku ich niewłaściwego łączenia. Jeśli przyjmujesz wiele leków od różnych specjalistów i masz wątpliwości, czy leki się nie dublują lub nie wchodzą w niebezpieczne interakcje, zgłoś się do swojego lekarza rodzinnego z prośbą o ocenę farmakoterapii. Niedawno również farmaceuci otrzymali uprawnienia do wykonywania tzw. przeglądów lekowych, choć usługa ta nie jest dostępna we wszystkich aptekach.
Przygotuj dokumentację medyczną
Pomimo teoretycznej możliwości dostępu do elektronicznej dokumentacji medycznej, placówka medyczna, w której masz wizytę zazwyczaj dysponuje jedynie dokumentacją stworzoną przez siebie lub dostarczoną do niej bezpośrednio w przeszłości. Ważne jest więc, aby na każdą wizytę wziąć ze sobą:
- wyniki ostatnich badań laboratoryjnych i diagnostycznych;
- wypisy ze szpitali, jeśli takie miały miejsce;
- dokumentację z poprzednich konsultacji lekarskich.
W szczególności cenny będzie wypis z ostatniej hospitalizacji, jeśli takowa w ostatnim czasie miała miejsce, który często zawiera wszystkie aktualne rozpoznania pacjenta oraz jego leki stosowane na stałe.
Przed wizytą przemyśl i zastanów się nad:
- aktualnymi dolegliwościami i ich charakterystyką – kiedy się pojawiły, jak często występują, co je nasila, a co łagodzi;
- pytaniami, które chciałbyś zadać lekarzowi;
- dotychczasowymi alergiami na leki;
- chorobami przewlekłymi występującymi najbliższej rodzinie (rodzice, dzieci, rodzeństwo). W szczególności warto znać informacje o chorobach nowotworowych, autoimmunologicznych i schorzeniach kardiologicznych, w tym o nagłych zgonach z przyczyn sercowych
Próba przypomnienia sobie tych kwestii podczas wizyty, gdy zapyta o nie lekarz, może być trudna, szczególnie w stresie lub pod presją czasu. Aby tego uniknąć, najlepiej zapisz te informacje na kartce przed wizytą. Historia wywiadu rodzinnego oraz alergii na leki przyda Ci się również na przyszłe wizyty.
Samokontrola dla osób z nadciśnieniem tętniczym przed planowaną wizytą lekarską
Jeśli chorujesz na nadciśnienie tętnicze, przed planowaną wizytą kontrolną należy przez tydzień wykonywać regularne pomiary ciśnienia. Postępuj według poniższych zaleceń:
1. Częstotliwość pomiarów:
- Dwa pomiary dziennie (rano i wieczorem) w odstępach 1–2 minut.
2. Warunki pomiaru:
- Przeprowadź badanie po co najmniej 10–15 minutach odpoczynku.
- Pomiary wykonuj w pozycji siedzącej, z ramieniem na poziomie serca, przed
przyjęciem porannej lub wieczornej dawki leków
3. Sprzęt:
- Korzystaj z certyfikowanych ciśnieniomierzy – ich lista znajduje się na stronie www.dobrzemierze.pl.
Poza tygodniowymi sesjami pomiarów ,,diagnostycznych’’ przed wizytą lekarską, zaleca się przeprowadzanie rutynowych, kontrolnych pomiarów co najmniej 1–2 razy w tygodniu. W przypadku dobrze kontrolowanego nadciśnienia tętniczego, braku innych wskazań do częstszych kontroli lekarskich i niewystąpienia nowych dolegliwości, wizyty kontrolne powinny odbywać się minimum raz w roku. Są one niezbędne do przeprowadzenia badania fizykalnego oraz zlecenia badań kontrolnych, takich jak EKG, morfologia krwi, lipidogram, elektrolity, czy ocena funkcji nerek. Jeśli zauważysz podwyższone wartości w kontrolnych pomiarach domowych, wykonaj pełny tydzień diagnostycznych pomiarów zgodnie z zasadami podanymi powyżej i zgłoś się z zanotowanymi wynikami na wizytę do swojego lekarza rodzinnego. Nie modyfikuj samodzielnie leczenia stałego! Tyczy się to również sytuacji, gdy w razie prawidłowych pomiarów stwierdzisz, że nie weźmiesz leków, bo w pomiarze przed ich przyjęciem Twoje ciśnienie jest prawidłowe. Jeśli zauważysz, że niższe wartości ciśnienia tętniczego (<120/70) zdarzają się regularnie, w szczególności jeśli towarzyszą im objawy takie jak zawroty głowy, złe samopoczucie, osłabienie — zgłoś się do swojego lekarza rodzinnego celem ewentualnej modyfikacji terapii.
Uwaga! Znaczne zwyżki ciśnienia tętniczego (180/110 mmHg i wyżej) wymagają pilnej konsultacji lekarskiej, zwłaszcza jeśli pojawiają się takie objawy, jak:
● Silny ból głowy
● Ucisk w klatce piersiowej
● Duszność
W takich sytuacjach należy natychmiast wezwać pomoc medyczną.
Bądź punktualny
Punktualność to kolejny czynnik, który pozwoli na maksymalne wykorzystanie wizyty. Warto przybyć na kilka minut przed zaplanowaną godziną, aby mieć czas na wypełnienie formularzy lub inne formalności, w szczególności jeśli jest to wizyta pierwszorazowa w danej placówce.
Bądź otwarty i szczery
Podczas wizyty u lekarza kluczowe jest bycie szczerym i otwartym. Lekarz potrzebuje pełnych informacji, aby postawić właściwą diagnozę i zaplanować skuteczne leczenie. Nie bój się wyrażać swoich obaw dotyczących zdrowia – ukrywanie objawów, nawet tych krępujących, może utrudnić proces diagnostyczny. Pamiętaj, że lekarze nie oceniają pacjentów przez pryzmat ich problemów zdrowotnych czy życiowych. Kwestie takie jak warunki sanitarne, trudności finansowe, brak regularnego stosowania leków, nadużywanie substancji psychoaktywnych czy ryzykowne zachowania seksualne – zarówno obecne, jak i z przeszłości – mogą mieć istotny wpływ na Twoje zdrowie. Podzielenie się tymi informacjami pomoże nam lepiej Ci pomóc
Notuj zalecenia
Podczas wizyty lekarz przekaże Ci wiele ważnych informacji. Aby nie zapomnieć o nich, warto zrobić notatki. Najlepiej gdy lekarz wyda Ci zalecenia na piśmie — jeśli nie zrobi tego z własnej inicjatywy, zawsze możesz go o to poprosić
Upewnij się, że zrozumiałeś zalecenia
Przed opuszczeniem gabinetu upewnij się, że dokładnie rozumiesz wszystkie zalecenia lekarza. Jeśli coś jest niejasne, poproś go o dodatkowe wyjaśnienia.
Zaplanuj kolejne wizyty i badania
Na zakończenie wizyty możesz dopytać, czy lekarz zaleca wykonanie dodatkowych badań kontrolnych lub umówienie kolejnej wizyty. Regularne kontrole są niezwykle ważne, szczególnie w przypadku pacjentów z chorobami przewlekłymi.
Zadbaj o dokładną higienę osobistą przed wizytą
Odpowiednia higiena, w tym również miejsc intymnych, wpływa na komfort wizyty, zarówno dla lekarza jak i samego pacjenta.
Podsumowanie
Aby maksymalnie wykorzystać wizytę u lekarza, warto odpowiednio się przygotować. Zbieraj informacje o swoim zdrowiu, zadbaj o dokumentacje medyczną, bądź punktualny i szczery, a także notuj zalecenia. Dzięki tym prostym krokom Twoja wizyta będzie bardziej efektywna, a Ty będziesz mógł lepiej zadbać o swoje zdrowie.
