Mediana wieku w Polsce przekroczyła 42,9 roku – a to dopiero początek zmian. Zegar demograficzny tyka coraz głośniej. Według najnowszych danych Eurostatu i Głównego Urzędu Statystycznego, Polska jest krajem, który starzeje się najszybciej w całej Unii Europejskiej. W ciągu ostatniej dekady liczba osób w wieku powyżej 65 lat wzrosła u nas aż o 5,6 punktu procentowego – to więcej niż w Niemczech, Francji czy Hiszpanii.
Jeszcze dwie dekady temu seniorzy stanowili nieco ponad 13 proc. populacji. Dziś to już ponad 22 proc., a prognozy mówią jasno: w 2050 roku co trzeci mieszkaniec naszego kraju będzie miał więcej niż 60 lat. W 2024 roku liczba osób w wieku poprodukcyjnym (65+) wynosiła ona około 8 milionów, a prognozy wskazują, że do 2060 roku ich liczba może wzrosnąć do około 10 milionów.
Społeczeństwo „srebrnego wieku”
To, co kiedyś wydawało się daleką przyszłością, staje się rzeczywistością tu i teraz. Wystarczy spojrzeć na codzienność: w autobusie, w przychodni, na poczcie. Polska realnie wchodzi w erę społeczeństwa „srebrnego wieku”, w której doświadczenie i długowieczność stają się normą, a nie wyjątkiem.
Z jednej strony to powód do dumy, bo żyjemy dłużej, coraz lepiej dbamy o zdrowie, medycyna daje nam szansę na aktywne życie po siedemdziesiątce. Z drugiej strony, to ogromne wyzwanie dla systemu emerytalnego, służby zdrowia i rynku pracy.
Mniej młodych, więcej seniorów
Każdego roku liczba osób w wieku produkcyjnym maleje o ok. 150 tysięcy. Jednocześnie przybywa seniorów w tempie, które ekonomiści nazywają „demograficznym poślizgiem”. To oznacza, że coraz mniej ludzi pracuje na świadczenia dla coraz większej grupy emerytów.
Obecnie na jednego emeryta przypada około 4 pracujących. Jednak według prognoz GUS, w 2030 roku będzie to już tylko 2,6 pracujących na jednego emeryta, a w 2060 roku tylko 2 pracujących na jednego emeryta.
Wyzwania i szanse
Starzejące się społeczeństwo stawia przed Polską szereg wyzwań, takich jak:
-
potrzeba dostosowania systemu emerytalnego do rosnącej liczby seniorów,
-
zwiększenie nakładów na opiekę zdrowotną i społeczną,
-
dostosowanie infrastruktury do potrzeb osób starszych.
Jednak starzenie się społeczeństwa niesie również szanse, takie jak:
-
rozwój sektora usług dla seniorów,
-
zwiększenie aktywności zawodowej osób starszych,
-
wykorzystanie doświadczenia i wiedzy seniorów w różnych dziedzinach życia społecznego.
Polska przyszłości to Polska seniorów
W 2050 roku Polska nie będzie już krajem młodych, a doświadczonych, świadomych i aktywnych ludzi w starszym wieku. Starzenie się przestaje być ograniczeniem, staje się szansą na rozwój, pasję i solidarność międzypokoleniową. To właśnie oni będą kształtować kulturę, gospodarkę i życie społeczne w nadchodzących dekadach.
